Home Sığırcılık Süt Sığırcılığı Yetiştirme Sığırcılıkta Tutulan Kayıtlar ve Kayıt Değerlendirme

Sığırcılıkta Tutulan Kayıtlar ve Kayıt Değerlendirme

0
396

 

Sığırcılıkta Tutulan Kayıtlar ve Kayıt Değerlendirme

Doç.Dr.Serap GÖNCÜ

Yetiştiricinin   hayvanını  tanıması , onun  potansiyelini  bilmesi yetiştiricilikte  önemli  bir husustur. Ekonomik  ve  yüksek  verimli   hayvanlar   yetiştirebilmek  için   önce   elde bulunan   hayvanlara  ait  bilgilere  sahip olmak   gerekir. Süt   verim  kaydının   tutulmasının değerinden  şüphe  edilmemelidir. Süt   verim   kayıtları bir   ineğin    rasyonel yemlenmesini de sağlar. Yetiştirici  hangi  hayvanın  iyi  hangisinin  karlı  olduğunu  hesaplayarak iyi   olmayan   hayvanları  sürüden  ayıklayabilir.  Bunun  için   hayvanların   verimleri belirli   aralıklarla    ölçülmekte   ve    diğer    bilgilerle    birlikte   ilgili  kayıt  defterlerine  işlenmektedir. Hayvanlara ait kayıt tutulmasının başlıca yararları ;

  1. Hayvan hakkında doğru bilgi elde edilir ve damızlık seçimi sağlıklı yapılabilir
  2.  Düşük verimlilier ayıklanabilir
  3. Hayvanların beslenme ve bakımı konusunda işletme sahibine bilgi sağlar.
  4. Yemden tasarruf ve rasyonel beslenme sağlanır.
  5. Hayvanın sağlığı ile ilgili bilgiler kolayca öğrenilebilir
  6. Böylece işletmenin karlılığı etkilenir.

2. Kayıt  tutmada  genel  ilkeler:

  1. Süt  sığırcılığında  bir  hayvana  ait   bütün   bilgiler  bir  tek  defter  veya  kartta  toplanmalıdır.
  2. Tutulan kayıtlar işletme dışına çıkarılmamalıdır.
  3. Tutulacak kayıtlara ait formlar,  basit  olmalı  ve  gereksiz  bilgileri  içermemelidir.
  4. Bakıcı ve sağımcıların anlayabileceği düzeyde olmalıdır.
  5. Kartlar veya formlar tutulma şekline göre, hayvanın yaşamı boyunca yetecek şekilde olmalıdır.
  6. Çok kalın ve büyük defterler ile büyük kartlar yerine normal dosya  kağıdı ebadı kullanılmalıdır.
  7.  Kayıtlar düzenli tutulmalı ve okunaklı doldurulmalıdır.

Sığır yetiştiriciliği yapan tüm işletmeler üretim yönlerine ve amaçlarına göre düzenlenmiş bir kayıt tutma sistemine sahip olmalıdırlar. Gerekli bilgiler,

– Doğum tarihi, kulak numarası,

– Ana-baba kulak numarası,

– Tohumlamaya ilişkin bilgiler,

– Çeşitli dönemlerde canlı ağırlıklar,

– Süt verimi (yağ ve protein),

– Kuruya çıkarma tarihi,

– Sağlık bilgileri (aşılama, hastalık, tedavi),

– Yem ve yemlemeye ait bilgiler.

Sığırcılık işletmelerinde en çok kullanılan kayıtlardan bazıları şunlardır:

– Damızlık inek kartı,

– Damızlık boğa kartı,

– Buzağı doğum defteri,

– Aşım (tohumlama) defteri,

– Sürü sağlık defteri,

– Sürü izlence tablosu,

– Süt denetim defteri.

Damızlık inek kartı: Damızlık işletmelerde veya süt üretim işletmelerinde mutlaka tutulması gerekir. Hayvanın döl verimi, süt denetim sonuçları, pedigri bilgileri, form puantajı ve sağlık bilgileri gibi konularda özet bilgileri içerir. Bunların değerlendirilmesi ile işletmenin kârlılığını olumsuz yönde etkileyen hayvanlar kolayca belirlenir ve sürüden uzaklaştırılır. Bu ve benzeri kayıtlar işletmenin ciddiyetini ve güvenirliliğini arttırdığı için damızlıkların daha yüksek fiyatla satılmasına olanak sağlar.

Çizelge 1. Damızlık inek kartı örneği

İNEK  TANITMA  KARTI Demirbaş no: Doğum  tarihi: Irkı: Akibeti: Kulak no: Sıra  no:
Baba adı: Baba kulak no: Baba ırkı:        Baba Doğum Tarihi: Ana Adı: Ana kulak No: Ana ırkı: Ana Doğum  tarihi:
Ölçüler Tarih cidago yük.  sırt yük. sağrı yük kuyruk s. Yük. vücut uzun. kürekler arkası göğüs der. göğüs çev. ön incik çev. ön sağrı gen. orta sağrı gen. ön göğüs gen. canlı ağırlık
1. Aşım BOĞA 2. Aşım BOĞA 3. Aşım BOĞA doğurma buzağının kuruya çıkma tarihi lakt. Sür. süt ver. % yağ düşünceler
tarihi no ırkı tarihi no ırkı tarihi no ırkı tarihi kulak no cinsi

Damızlık boğa kartı: Damızlık boğa kartlarında ana, baba ve diğer kuşakların numaraları, boğanın yapı özellikleri,  kız kardeşlerinin verimleri gibi değişik özellikleri ve verimleri kayıt edilir.

Çizelge 2. Damızlık Boğa Kartı Örneği

BOĞA TANITMA  KARTI Demirbaş no: Doğum  tarihi: Irkı: Akibeti: Kulak no: Sıra  no:
Baba adı: Baba kulak no: Baba ırkı:        Baba Doğum Tarihi: Ana Adı: Ana kulak No: Ana ırkı: Ana Doğum  tarihi:
Ölçüler/tarih Tarih cidago yük.  sırt yük. sağrı yük kuyruk s. Yük. vücut uzun. kürekler arkası göğüs der. göğüs çev. ön incik çev. ön sağrı gen. orta sağrı gen. ön göğüs gen. canlı ağırlık
AŞIM KAYITLARI aşı, test, tedavi
Tarih inek no tarih inek no tarih inek no tarih inek no tarih inek no tarih inek no tarih inek no tarih düşünceler

Buzağı doğum defteri: İşletmede doğan buzağıların tümü doğar doğmaz , ana kulak no, babsı canalı ğırlığı gibi bilgiler ile buzğıya ait bilgileri kayda geçirilmelidir.

Ölü doğum veya anomali görülmüşse bu bilgilere de yer verilmelidir. Ayrıca doğum ağırlığı, eşeyi, ana ve baba kulak numarası gibi bilgiler de açık bir şekilde yer almalıdır. Bu bilgiler sürü varlığının izlenmesini ve pedigri bilgilerinin temelini oluşturur.

Çizelge 3. Buzağı Doğum Defteri Örneği

Tarih Ana kulak no Baba Kulak no cinsiyeti ırkı DÜŞÜNCELER

Aşım (tohumlama) defteri: Bu defterin her sayfası bir boğaya veya yapay tohumlama uygulanıyor ise spermanın alındığı boğaya ayrılır. Boğanın aştığı her inek, ilgili sütuna işlenir. Böylece ineklerin doğuracağı günler, buzağının babası ve boğaların dölleme yeteneği konusunda güvenilir bilgiler elde edilir.

 

Çizelge 4. Aşım (tohumlama) Defteri Örneği

                          İNEĞİN              BOĞANIN
Çiftleşme  tarihi Kulak no Adı Irkı Kulak no Adı Irkı

 

NO COMMENTS

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here